اعلام آخرین آمار چاقی و اضافه وزن در ایرانیان؛ ۶ عارضه مهم قرص های لاغری

به گزارش یسکافه رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، با اشاره به عوارض چاقی و اضافه وزن، در عین حال نسبت به مصرف قرص های لاغری آگهی داد و اظهار داشت: مصرف قرص های مکمل غیر مجاز و بدون تجویز پزشک می تواند منجر به افزایش ضربان قلب، اعتیاد به مکمل ها، افزایش فشارخون، بی خوابی، مشکلات کلیوی، کبدی و… شود.
دکتر جلال الدین میرزای رزاز در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به تعریف چاقی، اظهار داشت: تعیین دقیق چاقی عمومی با اندازه گیری میزان واقعی ذخایر چربی موجود در ترکیب بدن میسر می شود که با روش های پیچیده و گران قیمتی امکان پذیر است؛ اما در تحقیقات اپیدمیولوژیک به سبب سادگی و کم هزینه بودن، بیشتر از شاخص نمایه توده بدنی (BMI) که حاصل تقسیم وزن (به کیلوگرم) بر قد (به مترمربع) است، برای تعریف چاقی استفاده می شود.
تعریف چاقی و اضافه وزن وی با اشاره به اینکه برمبنای تعریف سازمان جهانی بهداشت، در بزرگسالان نمایه توده بدنی ۹ / ۲۴-۱۸ کیلوگرم بر متر مربع را در حد مطلوب، ۹ / ۲۹-۲۵ کیلوگرم بر مترمربع را بعنوان اضافه وزن و ۳۰ و بالاتر را بعنوان چاقی تعریف کرده اند، اشاره کرد: این معیار برای کودکان و نوجوانان برمبنای سفارش مرکز کنترل و پیش گیری از بیماری ها با استفاده از نمودار نمایه توده بدن برای سن با عنایت به جنسیت تعیین می شود که بر طبق این نمودار، به نمایه توده بدن برای سن مساوی یا بالاتر از صدک ۹۵ (چاقی) و بین صدک ۸۵ و ۹۵ (اضافه وزن) اطلاق می شود.
رئیس انجمن تغذیه ایران افزود: علاوه بر چاقی عمومی، چاقی شکمی بعنوان فاکتور پیش بینی کننده مستقل نتایج قلبی_عروقی در مطالعه های اپیدمیولوژیک مورد توجه است که برای تعریف آن از اندازه دور کمر استفاده می شود که حد مرزی سفارش شده دور کمر برای نژادها و ملیت های مختلف، مقادیر متفاوتی است. بر اساس نخستین گزارش کمیته کشوری چاقی ایران، چاقی شکمی در هر دو جنس زن و مرد برمبنای دور کمر بیشتر از ۹۵ سانتیمتر تعریف می شود.
رشد ۳ برابری چاقی و اضافه وزن در دنیا از سال ۱۹۷۵ وی با اشاره به اینکه بیشتر از ۲ میلیارد نفر در جهان از عوارض زیان بار چاقی رنج می برند، اظهار نمود: طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، میزان شیوع اضافه وزن در جهان از سال ۱۹۷۵ حدودا ۳ برابر شده است. در بزرگسالان، شیوع اضافه وزن ۳۹ درصد (۳۹ درصد در مردان و ۴۰ درصد در زنان) و شیوع چاقی ۱۳ درصد (۱۱ درصد در مردان و ۱۵ درصد در زنان) گزارش شده است. همین طور ۴۱ میلیون کودک زیر پنج سال، از اضافه وزن و چاقی رنج می برند و بیشتر از ۳۴۰ میلیون کودک و نوجوان ۵ تا ۱۹ ساله گرفتار اضافه وزن یا چاقی هستند.
آمار چاقی و اضافه وزن در ایرانیان میرزای رزاز درباب آمار چاقی و اضافه وزن در ایران، اضافه کرد: شیوع اضافه وزن در زنان ۳۲.۳ درصد و در مردان ۳۵.۳ درصد گزارش شده است. همین طور شیوع چاقی در زنان ایرانی ۲۴.۱ درصد و در مردان ۱۳.۸ درصد است. در شهر تهران حدود ۷۰ درصد افراد بالای ۲۰ سال دارای اضافه وزن یا چاقی هستند این درحالی است که شیوع اضافه وزن در دختران زیر ۲۰ سال نیز ۱۰.۳ درصد و در پسران زیر ۲۰ سال ۸.۹ درصد است. علاوه بر آن شیوع چاقی در دختران زیر ۲۰ سال ۴.۵ درصد و در پسران زیر ۲۰ سال، ۴.۳ درصد گزارش شده است.
وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته از طرف انجمن تغذیه ایران برای اصلاح سبک زندگی و کاهش رشد چاقی و اضافه وزن افزود: انجمن تغذیه ایران بعنوان یکی از قدیمی ترین سازمان های مردم نهاد توانسته است خدمات خودرا بطور غیر مستقیم بوسیله حدود ۹ هزار نفر فارغ التحصیل رشته تغذیه در سراسر کشور ارائه کند؛ همین طور اصلاح سبک زندگی مردم را بعنوان یکی از رسالت ها و ماموریت های اصلی خود دنبال کند. هرچند که این مسئله نیازمند یک بسیج ملی بوده و همکاری سازمان ها، ارگان ها و وزارتخانه های مختلف را می طلبد. در همین راستا انستیتو تغذیه در ماه جاری مبادرت به تاسیس واحد ترجمان دانش و آموزش همگانی کرده است که مقدمات این بسیج ملی را با همکاری وزارت بهداشت فراهم می آورد.
چاقی بیماری است نقش چاقی در بروز ۴ سرطان رئیس دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی با تاکید بر اینکه چاقی نه تنها خود به تنهایی یک بیماری شمرده می شود، بلکه می تواند زمینه مبتلاشدن به سایر بیماری های مزمن را نیز فراهم آورد، اضافه کرد: در مبتلاشدن به بیماری هایی نظیر دیابت نوع ۲، پرفشاری خون، بیماری های قلبی _عروقی، بیماری های تنفسی، کبدی و بعضی از انواع سرطان ها مانند سرطان های پستان، روده بزرگ، مثانه، مری، و … چاقی، یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در ابتلای افراد شمرده می شود.
پیامدهای چاقی و اضافه وزن در کودکی و نوجوانی وی اضافه وزن و چاقی در سنین کودکی و نوجوانی را دارای نتایج بسیاری دانست و اشاره کرد: علاوه بر نتایج فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و آموزشی، کودک در معرض خطر مبتلاشدن به بیماری های متابولیک در این دوران قرار می گیرد. همین طور می تواند بر سلامت روان آنها تأثیر منفی گذاشته و بروز بلوغ زودرس را افزایش دهد. این درحالی است که اضافه وزن و چاقی می تواند زمینه ساز بروز انواع بیماری های مزمن غیر واگیر مانند دیابت، پرفشاری خون و… در سنین بزرگسالی شود.
بهترین رژیم برای کاهش وزن میرزای رزاز در مورد بهترین نوع رژیم به منظور کاهش وزن و حفظ سلامتی، اظهار نمود: اصلاح سبک زندگی و به ویژه تغذیه و پیروی از یک الگوی غذایی سالم برمبنای تمامی گروه های غذایی با هدف کاهش وزن تدریجی نیم تا یک کیلوگرم در هفته بهترین حالت آغاز کاهش وزن می باشد. این رژیم غذایی باید دارای پنج اصل مبتنی بر کفایت، تعادل، تنوع، کنترل انرژی دریافتی و میانه روی باشد. در یک برنامه غذایی مناسب برای کاهش وزن، ضمن اینکه انرژی کمتری دریافت می شود، تمامی مواد مغذی ضروری باید به میزان کافی دریافت شود. همین طور یکی از رموز موفقیت این رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی روزانه (حداقل ۳۰ دقیقه) به صورت منظم است. نکته قابل توجه آن است که اصلی ترین هدف کاهش وزن، حفظ و ارتقاء سلامتی است. تغییر شیوه زندگی در بزرگسالان دشوار است، اما اگر اصلاح سبک زندگی از سنین کودکی آغاز شود، در حفظ و ارتقاء سلامت عمومی جامعه بسیار مؤثر خواهد بود.
وعده های عجیب قرص های لاغری و ۶ عارضه مهم وی با تاکید بر اینکه مصرف قرص های لاغری و قرص های مکملی که در باشگاه ها، آرایشگاه ها و شبکه های ماهواره ای تبلیغ می شود، مجاز نیست، تصریح کرد: خیلی از افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند، به دنبال یک راهکار سریع می گردند. متأسفانه تولیدکنندگان و عرضه کنندگان قرص ها و مکمل های گیاهی لاغری، با وعده هایی عجیب و غریب از خواص داروهای خود می گویند، ادعاهایی که اکثرا دروغین هستند و هنوز بوسیله تحقیقات بالینی به اثبات نرسیده اند. مصرف این قبیل داروهای قاچاق و تقلبی عوارض جبران ناپذیری به دنبال خواهند داشت. از جمله عوارض مصرف این مکمل ها می توان به افزایش ضربان قلب، اعتیاد به مکمل ها، افزایش فشارخون، بیخوابی، مشکلات کلیوی و کبدی اشاره نمود، پس پیش از مصرف هر قرص و مکملی با متخصص تغذیه مشورت کنید.
دروغِ قرص های چاقی صورت رئیس انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور با اشاره به اینکه بتازگی قرص هایی تبلیغ می شود که مدعی می شوند با مصرف آنها تنها شاهد چاقی صورت خواهیم بود، اظهار داشت: این ادعا حقیقت ندارد. افراد نباید انتظار داشته باشند که یک مکمل یا ماده غذایی بدون چاق شدن بدن، موجب چاق شدن صورت شان شود.
والدین پیش از بارداری، الگوی غذایی شان را اصلاح کنند وی ضمن ابراز تاسف از افزایش سریع اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان، متذکر شد: توجه والدین به کنترل وزن کودکان و همراهی با آنها جهت حل این مشکل، ضروری می باشد. مطالعات اخیر نشان داده اند که سلامت و وضعیت تغذیه مادران و پدران حتی پیش از لقاح و نیز وضعیت تغذیه ای مادران در دوران بارداری، بر بروز چاقی در فرزندان اثرگذار می باشد. به والدین سفارش می نماییم در نخستین قدم، پیش از مبادرت به بارداری، الگوهای غلط غذایی خودرا اصلاح کنند. همچنین، در دوران حاملگی زیر نظر متخصص تغذیه، دریافت کلیه مواد مغذی مورد نیاز و وزن گیری مادر تحت کنترل باشد. از زمانی که تغذیه تکمیلی کودک شروع می شود مادران باید به نوع تغذیه کودک خود توجه کافی داشته باشند؛ برای اینکه از همین دوران عادات غذایی کودک شکل می گیرد.
میرزای رزاز افزود: با عنایت به اینکه کودکان در حال رشد هستند، نباید با به کارگیری انواع روش های نامتعادل، شتابزده و دادن انواع رژیم های سخت و غیر اصولی، بدن آنها را از انواع ریز مغذی ها و انرژی مورد نیاز برای رشد و سلامتی محروم کرد. بدین سبب کودک و نوجوان باید به میزان کافی از همه گروه های غذایی در برنامه غذایی روزانه استفاده نماید. اگر کودک علاقه زیادی به خوردن انواع تنقلات پرکالری دارد اهتمام کنید به تدریج این وعده های غذایی پرانرژی و فاقد مواد مغذی لازم مثل انواع چیپس، پفک، شربت ها، نوشابه ها و… را از برنامه غذایی او حذف کنید.
او در آخر سفارش کرد: بهتر است بجای تنقلات پر کالری از انواع غلات و حبوبات، میوه ها و سبزی های تازه، لبنیات کم چرب، انواع مغزدانه ها در حد نیاز کودک در برنامه غذایی استفاده کنید. مصرف انواع غذاهای آماده و فست فودها باید محدود شود و اهتمام کنید برای طبخ غذاها از نمک و روغن کمتری استفاده کنید. نکته بسیار حائز اهمیت آن است که باید از حذف وعده های غذایی به ویژه صبحانه پرهیز کنید و کودک و نوجوان را به انجام کارهای جسمانی بیشتر تشویق کنید.

منبع: یسکافه