ماجرای اعتماد و تردید تهرانی ها به واکسن کرونا

رئیس دبیرخانه رصد اجتماعی کووید-۱۹، نتایج مطالعات انجام شده درمورد مسائل اجتماعی پذیرش واکسن کرونا که توسط کارگروه واکسن این رصدخانه بر روی ۱۸۸۵ نفر انجام شده است را شرح داد.
دکتر محمد ساعتچی در گفتگو با ایسنا، با اشاره به اینکه کارگروه واکسن یکی از کارگروه های رصدخانه اجتماعی کووید ۱۹ بوده که از اوایل اپیدمی کرونا شروع به کار کرد، اظهار داشت: در این کارگروه به مسائل اجتماعی پذیرش واکسن کرونا پرداخته شد و بر این اساس دو مطالعه بزرگ تحت عنوان «بررسی پذیرش واکسن کووید-۱۹ و عوامل موثر بر آن » در شهر تهران و روستاها صورت گرفت؛ این مطالعه یکبار در زمانی که در موج پایین اپیدمی بودیم (فروردین ۱۴۰۰) و یکبار در زمان پیک دلتا که روزانه ۷۰۰ تا ۸۰۰ مورد مرگ ثبت می شد (مردادماه ۱۴۰۰)، به انجام رسید تا بررسی شود «مردم در زمانی که اپیدمی در پایین ترین نقطه قرار دارد و در زمانی که مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا بالا بود، چقدر تمایل به تزریق واکسن دارند؟».
وی افزود: در نتایج فاز اول مطالعات (فروردین ماه سال ۱۴۰۰) آمده است که «۸۴ درصد مردم تهران در آن زمان گفته بودند حتما واکسن می زنیم و اگر دسترسی به واکسن وجود داشته باشد، تزریق خواهیم کرد و ۱۶ درصد هم گفته بودند به هیچ وجه واکسن تزریق نمی کنند»؛ عواملی در خصوص این که «ما به واکسن اعتماد نداریم»، «از عوارض واکسن ترس داریم»، «به شرکتهای واکسن سازی و شرکت هایی که به صورت فوری واکسن ها را تولید کردند اعتماد نداریم»، «به علت وجود صف های طولانی که در تزریق واکسن ایجاد می شود علاقه ای به تزریق واکسن نداریم» نزدن واکسن میان افراد را تشدید کرده بود.
ساعتچی ضمن اشاره به نتایج به دست آمده از مطالعات فاز دوم که در مرداد ماه ۱۴۰۰ انجام شده بود، اظهار داشت: این مطالعه در شهر تهران بر روی ۱۴۳۵ نفر از افراد بالای ۱۸ سال و ۴۵۰ نفر از روستاهای شهر تهران انجام شد؛ نکته قابل توجه این است که در فاز دوم مطالعه که در پیک اپیدمی قرار داشتیم تمایل مردم برای تزریق واکسن کرونا کاهش پیدا کرد و در این بازه زمانی، تنها ۶۸ درصد مردم تمایل به تزریق واکسن داشتند.
وی با اشاره به دلیل افزایش عدم اعتماد مردم به واکسن ها بیان نمود: عدم اعتماد به واکسن، ترس از عوارض واکسن و تحت تأثیر بودن نظرات مخالفین واکسن، فضای مجازی و نقشی که فضای مجازی گاها در پخش اخبار غیرواقعی در ارتباط با واکسن داشت بسیار اثرگذار بود و این عوامل دست به دست هم داده بود که در فضای اپیدمی به جای این که مردم بیشتر تمایل به تزریق واکسن داشته باشند، این تمایل کاهش پیدا کند. مردادماه سال ۱۴۰۰ دورانی بود که درمورد عوارض واکسن مطالبی در فضای مجازی منتشر گردید و مخالفین واکسن فعالیت خویش را بیشتر کرده بودند و حتی برخی ها تظاهرات ضد تزریق واکسن انجام می دادند.
رئیس دبیرخانه رصد اجتماعی کووید-۱۹ تصریح کرد: یکی دیگر از عوامل موثر این بود که برخی ها می گفتند اگر واکسیناسیون در کاهش اپیدمی موثر است پس چرا کشورهای اروپایی درگیر پیک های مختلف مبتلا شدن به کرونا می شوند؛ مگر آنها واکسن خوب در اختیار نداشتند؟. ازاین رو وجود پیک های مختلف اپیدمی هم بر روی واکسیناسیون اثرگذار شده بود.
ساعتچی ضمن اشاره به تزریق دز سوم واکسن کرونا افزود: روند تزریق دز سوم واکسن چندان دارای روند قابل قبولی نیست. یعنی تمایل مردم برای دریافت دز سوم هم کمتر شده است. از علل احتمالی میزان تمایل کم به تزریق دز سوم این است که برپایه اظهارات و مطالعات انجام شده، افرادی که دو دز واکسن را دریافت کرده اند احتمال ایجاد ایمنی در بدن شان را می دهند و از طرفی باتوجه به این که با اوج ورود امیکرون خیلی از مردم به این ویروس مبتلا شدند، ازاین رو این ذهنیت در مردم بوجود آمد که به علت ایمنی بوجود آمده در بدن ناشی از مبتلا شدن به امیکرون و همینطور دریافت دو دز واکسن کرونا، دیگر نیازی به دریافت دز سوم نیست و الان که برای تزریق دز چهارم واکسن هم فراخوان داده شده است به همین نسبت به نظر می آید که تمایل به تزریق دز چهارم هم کاهش داشته باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با اشاره به اینکه برپایه محاسبات آماری صورت گرفته و متناسب با شرایط اپیدمی حداقل ۸۵ درصد مردم باید دو دز واکسن را تزریق می کردند و این محاسبات زمانی صورت گرفت که با ویروس دلتا درگیر بودیم، اظهار داشت: نکته ای که وجود دارد این است که علیرغم وجود واکسن زیاد در سطح کشور اما عدم اعتماد به علت بروز مجدد اپیدمی و این که بعضی از مردم می گفتند که پس از تزریق واکسن پس چرا برخی ها باردیگر مبتلا می شوند، منجر گردید تا حالا برای تزریق دز سوم سرعت قابل قبولی نداشته باشیم.
او همینطور اشاره نمود که پس از انجام مطالعات فاز دوم، این نتیجه حاصل شد که در مقایسه با خیلی از کشورها که مانند ایران تحریم و تحت فشارهای اقتصادی نبودند، پذیرش واکسن در کشور ایران عدد قابل قبول را نشان داده است.

منبع: یسکافه