محقق مرکز تحقیقات پیشگیری از چاقی عنوان کرد؛ افزایش روند چاقی در ایران

محقق مرکز تحقیقات جلوگیری از چاقی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار داشت: پیشگیری، مهم ترین اصل در کاهش شیوع چاقی است.

به گزارش یسکافه به نقل از مهر، مریم برزین، با اعلان اینکه تعیین چاقی با اندازه گیری میزان واقعی ذخایر چربی موجود در ترکیب بدن میسر می شود، اضافه کرد: به سبب سادگی و کم هزینه بودن، بیشتر از شاخص نمایه توده بدنی یا (BMI)استفاده می شود که حاصل تقسیم وزن فرد به کیلوگرم بر قد وی به متر است.
به گفته وی، طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، معیار چاقی در بزرگسالان و کودکان و نوجوانان با یکدیگر متفاوت می باشد. بر این اساس در بزرگسالان BMI بین ۱۸ تا ۲۴، ۹ حد مطلوب، بین ۲۵ تا ۲۹.۹ کیلوگرم برمتر بعنوان اضافه وزن و نمایه توده بدنی ۳۰ و بالاتر بعنوان چاق معرفی شده است.
برزین اشاره کرد: چاقی برای کودکان و نوجوانان بر مبنای BMI محاسبه شده از نمودار رشد بر حسب سن و جنس تعیین می شود. به نحوی که به BMI مساوی یا بالاتر از صدک ۹۵ درصد نمودار «اضافه وزن» و بین صدک ۸۵ و ۹۵ درصد «در معرض خطر اضافه وزن» اطلاق می شود.
به گفته وی، به سبب بار منفی کلمات در کودکان و نوجوانان تلاش می شود از عبارت چاقی استفاده نشود بلکه از عبارت «اضافه وزن» به جای چاقی و از عبارت «در معرض اضافه وزن» به جای اضافه وزن استفاده گردد.
برزین بیشترین میزان شیوع چاقی را در مناطق خاور میانه، آسیای جنوب شرقی، جزایر اقیانوس آرام و چین ذکر کرد که شیوع چاقی در زنان بیشتر از مردان است.
وی طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت تصریح کرد: از سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۶، شیوع اضافه وزن در گروه سنی ۱۹-۲ ساله از ۵، ۵ درصد به ۱۶.۳ درصد افزایش داشته است و اکنون حدود ۱۵۵ میلیون کودک در سرتاسر دنیا مبتلا به چاقی یا اضافه وزن هستند.
این محقق دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به افزایش شیوع چاقی در کودکان و نوجوانان در کشورهای درحال توسعه اظهار داشت: در ۲۰ سال گذشته اضافه وزن در این گروه از ۱۰ درصد به ۲۵ درصد و چاقی از دو درصد به ۱۰ درصد بالا رفته است.
وی، شیوع چاقی را در کودکان شهری نسبت به کودکان روستایی، در دختران نسبت به پسران و در مدارس خصوصی نسبت به دولتی بیشتر عنوان نمود.
این محقق دانشگاه با توجه به این که کشورهای درحال توسعه همزمان گرفتار سوءتغذیه و توقف رشد در کودکان و نوجوانان خود هم هستند، ریشه کنی سوءتغذیه بدون آن که منجر به چاقی شود را چالشی بزرگ برای سیستم بهداشت کشورهای مذکور برشمرد.
برزین بر مبنای آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت اظهار داشت: شیوع چاقی در ایران سال ۲۰۰۸ میلادی ۱۹، ۴ درصد بوده که ۱۲.۴ درصد در مردان و ۲۶.۵ درصد در زنان بوده است و روند افزایشی آن از سال ۱۹۹۶ میلادی بخصوص در زنان شدت گرفته است.
وی با اشاره به افزایش روند چاقی در ایران اضافه کرد: این روند رو به رشد در هر دو جامعه شهری و روستایی دیده می شود. بر مبنای مطالعات تعداد ایرانی ها چاق از ۵.۲ میلیون نفر در سال ۱۹۹۹ به ۷ میلیون نفر در سال ۲۰۰۷ رسید و بیشتر از ۲.۵ برابر افزایش داشت. آمار مبتلایان به اضافه وزن هم از ۶.۹ میلیون نفر به ۱۱.۴ میلیون نفر رسید که ۱.۶ برابر افزایش داشت.
به گفته برزین، روند افزایشی چاقی در هر دو جنس و همه گروههای سنی کشور مشاهده می شود و اضافه وزن در گروههای سنی جوان تر و فقط در مردان بیشتر رخ داده است.
وی در مورد شیوع چاقی در تهران بعنوان بزرگ ترین شهر ایران اظهار داشت: از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۸ میلادی در تهران شیوع چاقی در مردان از ۱۵، ۸ درصد به ۲۱.۱ درصد و در زنان از ۳۱.۵ درصد به ۳۸.۶ درصد رسیده است.
این محقق دانشگاه شیوع اضافه وزن و چاقی در گروه سنی زیر ۲۰ سال در تهران را ۲۸، ۸ درصد و در گروه سنی بالای ۲۰ سال ۶۳.۶ درصد عنوان نمود و تصریح کرد: چاقی در گروه بزرگسالان تهرانی در زنان بیشتر از مردان است. کودکان ۷ تا ۹ سال هم در مقایسه با کودکان ۱۰ تا ۱۱ سال بیشتر در معرض خطر بروز چاقی قرار دارند.
برزین، چاقی را سبب بروز مرگ زودرس برشمرد و به نقش چاقی در بروز دیابت و پرفشاری خون، بیماریهای مزمن کلیه، نتایج قلبی-عروقی و مرگ ناشی از آن، سرطان سینه و روده بزرگ، عوامل روحی روانی نظیر افسردگی اشاره نمود.
وی باتوجه به علل مؤثر در ایجاد و استمرار چاقی، این عارضه را یکی از معضلات بهداشتی در سرتاسر دنیا برشمرد که مداخلات مربوطه برای پیشگیری و درمان آن خیلی امیدوار کننده نیست.
این محقق دانشگاه با اشاره به عدم انجام مطالعات مداخله ای در سطح ملی برای پیشگیری و درمان چاقی در کشور اظهار داشت: مطالعات اندک و پراکنده ای دراین زمینه در جمعیت های محدود انجام پذیرفته که شامل تغییر شیوه زندگی، تغییر الگوی غذایی و افزایش فعالیت بدنی بوده اما به علل مختلف در طولانی مدت قابلیت اجرا در افراد مورد مطالعه را نداشته و با شکست روبه رو شده است.
برزین با اعلان اینکه هنوز هیچ داروی ایمن و مؤثری برای کاهش وزن در سطح جهانی معرفی نشده است اشاره کرد: تنها روش مؤثر برای درمان چاقی مرضی (نمایه توده بدنی بیشتر از ۳۵) جراحی است که احتیاج به مراقبت های خاص بعد از جراحی دارد و برای سیستم بهداشتی کشور هزینه نسبتاً بالایی دارد.
وی اشاره کرد: با قاطعیت میتوان اظهار داشت که در کنترل چاقی، پیشگیری بهتر از درمان است.