آیا کرونا ووهان چین را ترک کرده است؟

خراسان رضوی ویروس کرونا 2019(کووید-19، COVID-19)، نوعی بیماری عفونی است که به سبب سندرم حاد تنفسی سارس-کوو-2 (SARS-CoV-2) ایجاد می شود. این بیماری همه گیر به سرعت بوسیله قطرات تنفسی یا تماس نزدیک افراد توسعه می یابد و در تاریخ 11 مارس سال 2020، سازمان بهداشت جهانی (WHO) بیماری کووید-19 را یک بیماری همه گیر اعلام نمود.
در این زمان چین با یک بیماری عفونی کاملا جدید روبرو شد و برمبنای به روزرسانی اطلاعات مربوط به بیماری کووید-۱۹، پیشرفت اپیدمی، فناوری های مرتبط و راهبردهای اقتصادی ملی، اقدامات مداوم در پیشگیری و کنترل بیماری را اتخاذ نمود.
تعدادی از فعالیتهای اساسی پیشگیری و کنترل در طول دوره مانند نظارت، تحقیقات اپیدمیولوژیک، قرنطینه، درمان و اقدامات برای قطع مسیر انتقال انجام شد. مراحل مختلف با عنایت به اهداف، متفاوت بودند. در مرحله اول، نوعی ذات الریه غیر قابل توضیح رخ داد، کار اصلی اطمینان یافتن از امکان انتقال انسان به انسان، عامل بیماری زا، منبع عفونت، مسیر انتقال، جمعیت حساس و خاصیت های بالینی و اپیدمیولوژیک بود. تمام فناوری های اساسی ازجمله نمونه برداری از پاتوژن، جداسازی و تعیین توالی RNA، فرمول بندی طرح های مختلف برای تشخیص و درمان، پیشگیری و کنترل، تشخیص آزمایشگاهی، ایجاد کیت تشخیصی و تعطیل کردن بازارهای محلی حیوانات وحشی انجام شد. دو اقدام اساسی دیگر یعنی گزارش به سازمان بهداشت جهانی و به اشتراک گذاری کامل توالی ژنوم نیز بلافاصله انجام شد که این اطلاعات به نفع سایر کشورهایی است که با این ویروس مقابله می کنند.
از ۲۰ ژانویه سال ۲۰۲۰، نبرد با سارس-کوو-۲ وارد مرحله شماره دو شد که مهمترین، قابل توجه ترین و دشوارترین دوره بود. کل کشور درگیر جنگ شد و یکی از راهکارهای این مرحله پیشگیری از گسترش موارد بین مناطق بود. با ورود موارد ووهان به سایر استان ها، این شهر از ۲۳ ژانویه سال ۲۰۲۰ بسته شد، اتفاقی که هیچ گاه در تاریخ چین رخ نداده بود. بلافاصله بعد از آن، ۱۷ شهر دیگر در استان هوبئی نیز بسته شدند. متاسفانه، این اپیدمی درست پیش از جشنواره بهار چین رخ داد، رویدادی که بیشترین جنبش های جمعیتی را دارد. اما هزاران نفر از مردم چین در خانه ماندند تا انتقال ویروس مهار شود. دولت چین اقدامات زیادی را برای کاهش حرکت جمعیت انجام داد. تاریخ اختتام تعطیلات جشنواره بهار از ۳۰ ژانویه به ۲ فوریه موکول شد و تاریخ شروع مدارس به تعویق افتاد و نامشخص شد، تا از عجله برای سفر بمنظور از سرگیری مدرسه یا کار جلوگیری شود.
علاوه بر این، هیچ داروی درمانی یا واکسنی برای بیماری وجود نداشت. پیشگیری و کنترل تا حد زیادی به اقدامات کاهش انتقال منجر شده بود تا قدرت شیوع کاهش پیدا کند. رهنمودهای مربوط به تشخیص و مدیریت کووید-۱۹ هر از چندگاهی با عنایت به تجربه و دانش جدید در مورد ویروس، تجدید نظر و کامل می شد و هدف دیگر مرحله دوم بهبود میزان درمان و کاهش مرگ ومیر بود.
اقتصاد در وضعیت عادی همیشه از اولویت های چین است. علاوه بر این، دولت چین هدف خودرا تعیین کرده بود که تا سال ۲۰۲۰ جامعه مرفه برای هر شهروند را تحقق بخشد. بنابراین لازم بود بعد از سرکوب اپیدمی، بطور همزمان توسعه اقتصادی و پیشگیری و کنترل بیماری را مورد بررسی قرار دهد بنابراین، پیشگیری و کنترل کووید-۱۹در مرحله سوم هدف قرار گرفت. چندین طرح جدید برای پیشگیری و کنترل کووید-۱۹ در شرکت ها، مراکز خرید و سوپرمارکت ها ارائه شد و سیاست های زیادی برای تشویق از سرگیری کار یا تولید اتخاذ شد. اجرای اقدامات جدید علاوه بر اقدامات قبلی به نتایج خوبی در زمینه پیشگیری و کنترل منجر گردید و امکان بازگشت ثبات اقتصادی و رشد را فراهم نمود.
اقدامات موفق چین در کاهش موارد مبتلاشدن را می توان به نظارت بر موارد فعال، تشخیص و مدیریت سریع موارد، پیگیری دقیق و قرنطینه افراد در تماس با بیماران و انتشار دستورالعمل ها برای کمک به مردم در درک و رعایت اقدامات کنترلی سریع و موثر بعلاوه ارتقاء و تاثیر تصمیم گیری سیاسی، فعال سازی کامل سیستم بهداشت عمومی و مشارکت کامل جامعه طبقه بندی کرد. همراه با این اقدامات، سطح تحرک جمعیت، موارد جدید تشخیص داده شده محلی روزانه و مرگ ومیر کم شد و شناسایی موارد جدید محلی و درمان روزانه در چین افزایش پیدا کرد.
قرنطینه در چین یکی از راهکارهای مهم در کنترل همه گیری به حساب می آید. قرنطینه ووهان در ۲۳ ژانویه سال ۲۰۲۰ شروع شد. در ساعت ۲ بامداد، بدون هیچ بحث عمومی، مقامات دستور دادند که ساعت ۱۰ بامداد تمام وسایل حمل و نقل عمومی چه در داخل و چه خارج از شهر متوقف شوند. اما نتیجه منطقی توقف حمل و نقل این بود که دولت خودش مجبور بود گزینه های دیگری را عرضه نماید بنابراین حمل و نقل و انتقال بیماران و تاکسی های ضروری جهت استفاده در جامعه برقرار شد.
با متوقف کردن عبور و مرور، دولت ساخت بیمارستان ها و تسهیلات مورد نیاز انحصاری برای بیماران کووید-۱۹ را شروع کرد. سپس جمعیت را به چهار گروه موارد تایید شده، موارد مشکوک، افراد با علائمی که نمی توان عفونت آنان را رد کرد و تماس ها تقسیم کرد. زیرمجموعه اول به مراکز درمان انتقال یافتند، زیرمجموعه دوم در مراکز قرنطینه قرار گرفتند و از هر چهار گروه خواست تا حرکت خود به خارج از خانه را محدود کنند.

چین در سراسر کشور ایستگاه های بازرسی ۲۴ ساعته در ورودی محله ها ایجاد کرد تا ورود و خروج افراد را ثبت نمود. این روش دو رویکرد را شکل داد؛ تلاش جمعی که با موفقیت حرکت شهروندان را محدود کرد، در کنار آن شبکه گسترده ای برای ریشه کن کردن و درمان یا قرنطینه کردن آخرین شخصی که بعنوان خطر انتقال تلقی می شود.
این اقدامات مستلزم بسیج گسترده، شامل ساکنان، کارگران جامعه، اعضاء حزب، شبه نظامیان محلی و کارکنان اعزامی از شرکت های دولتی و خصوصی بود. گروه هایی که به سرعت سازمان یافته بودند در ایستگاه های بازرسی فعالیت خودرا شروع کردند، وسایل مورد نیاز را با پیک تحویل می دادند و خانه به خانه از ساکنین در مورد حرکت و سلامتی سوال کردند.
در حالیکه کشورها با قرنطینه جدیدی روبرو هستند، اقدامات موفقیت آمیز چین موجب تامل در رویکردهای آنان می شود. طبق سیاست چین، قرنطینه الزامی شامل همه افراد است و قرنطینه متمرکز الزامی می کوشد خطر مبتلاشدن به عفونت در خانواده را کم کند.
روش های کنترل چین، دسته بندی جمعیت، ظرفیت پویا برای یافتن عفونت های احتمالی، تسلیم الزامی و هماهنگی دولت در همه موارد از جایی که فرد قرنطینه می شود تا نحوه دسترسی به غذا را ترکیب می کند.
این روش ها بیشتر متکی به بسیج در سطح سیستم هستند و شهروندان چینی در این مورد نقشی اساسی دارند. در اصل پاسخ چین جایگزینی انتخاب شهروندان با فرماندهی و سازمان دولتی است.
قرنطینه در خانه باید با راهنمایی های روشن، سازگار و قابل دسترس برای کاهش خطر عفونت در خانه تسهیل شود و اگر مقرر است قرنطینه متمرکز در نظر گرفته شود، بحث در مورد چگونگی پشتیبانی از مردم برای رعایت آن لازم است.
با تامل در این عملکرد ممکنست مواردی کاربردی از چین آموخته شود. اما یک مکان خوب برای شروع این است که تشخیص دهیم برای موفقیت سیاست ها باید دستورالعمل ها از یک منطق منسجم پیروی کنند و متناسب با سیستم سیاسی باشند که در آن استفاده می شوند.
در ووهان چین طی سه ماه ۸۰هزار مورد مبتلاشدن به کووید-۱۹شناسایی شد و ۳۰۰۰ نفر ازبین رفتند. در اواخر ژانویه سال ۲۰۲۰، دولت چین تصمیم گرفت این شهر ۱۱ میلیون نفری را قرنطینه کند. همه حمل و نقل شهر متوقف گردید. مقامات همین طور چندین شهر دیگر در استان هوبئی را قرنطینه کردند و در نهایت بیش از ۵۰ میلیون نفر قرنطینه شدند. در شروع ماه آوریل، دولت چین انتشار ویروس را تا حدی محدود کرد تا بتواند ووهان را بار دیگر باز کنند. هفت ماه بعد، چین ۹۱۰۰ مورد دیگر را تایید نمود و ۱۴۰۷ مورد مرگ دیگر به علت ویروس کرونا ثبت گردید.
موفقیت با تجربه همه گیری سارس
در نوامبر سال ۲۰۰۲ سارس شیوع یافت و در ماه مه ۲۰۰۳ به انتها رسید و چین آماده مقابله با این بیماری شد. این کشور زیرساخت های بهداشت عمومی را برای شناسایی یا کنترل چنین بیماری مهیا نکرده بود و در ابتدا تصمیم گرفت که با سرپوش گذاشتن بر روی همه گیری، سیاست و اقتصاد را بر سلامتی اولویت دهد. اما این روش با چنین بیماری ویروسی که آغاز به گسترش در سراسر جهان کرده بود، کارساز نبود.
رهبران چین بعد از مجبور شدن به تایید این بیماری، در نهایت قرنطینه را در پکن اعمال کردند و تعطیلات یک ماهه اول ماه مه ۲۰۰۳ را لغو کردند. این مورد کمک کرد تا طی چند ماه کوتاه، همه گیری با کمترین تاثیر تمام شود. حدودا ۸۰۰۰ نفر در سراسر جهان آلوده و حدود ۸۰۰ نفر ازبین رفتند که ۶۵ مورد آن در چین و هنگ کنگ بودند.
دولت چین از همه گیری سارس موارد ارزشمندی را آموخت، دولت آموزش متخصصان بهداشت عمومی را بهبود بخشید و یکی از پیشرفته ترین سیستم های نظارت بر بیماری در جهان را ایجاد کرد. اما در سال ۲۰۱۹ گرفتار شیوع کرونا بزرگ بعدی شد، این کشور به سرعت منابع خودرا جمع آوری کرد تا طی سه ماه اپیدمی را حدودا در داخل مرزهای خود متوقف نماید.

چین با دانستن اینکه هیچ روش درمانی ایمن یا اثبات شده یا واکسن موثری وجود ندارد، برای غلبه بر اپیدمی به مداخلات اثبات نشده دارویی اعتماد کرد. با اهمیت ترین آنها، مهار ویروس بوسیله کنترل منابع عفونت و پیشگیری از انتقال بود. این امر بوسیله تشخیص بموقع (آزمایش)، جداسازی، درمان و ردیابی تماسهای نزدیک هر فرد آلوده انجام شد. این اقدامات با سه بیمارستان صحرایی که دولت برای جداسازی بیماران با علایم خفیف تا متوسط از خانواده آنها ساخته بود، انجام شد. اقدامات قرنطینه ای سخت نیز در پیشگیری از شیوع این بیماری همه گیر موثر بود، همانطور که در سال ۲۰۰۳ با اپیدمی سارس انجام شده بود. نظارت بر درجه حرارت بدن، دریافت سفارش های الزامی در خانه برای همه ساکنان و نظرسنجی علایم جهانی که توسط کارگران جامعه و داوطلبان انجام شد.
سارس نقاط ضعف جدی در سیستم بهداشت عمومی چین را آشکار کرد و دولت را مجبور کرد تا سیستم بهداشت عمومی خودرا باردیگر ایجاد نماید. هرچند چین در مقابله با کووید-۱۹ موفق بود اما یک شبیه سازی مدل توسط لای شنگجی و اندرو تاتم، پژوهشگران بیماری های نوظهور در دانشگاه ساوتهمپتون انگلیس نشان داده است که اگر چین اقدامات کنترل خودرا یک هفته زودتر اجرا می کرد، می توانست از ۶۷درصد موارد جلوگیری نماید.
داده های سایر شهرها نیز فواید چنین سرعتی را نشان داده است. در ۲۹۶ شهر چین، شهرهایی که حمل و نقل عمومی را به حالت تعلیق درآورند، مکان های تفریحی را تعطیل و اجتماعات عمومی را پیش از نخستین مبتلاشدن به کووید-۱۹ متوقف کردند، موارد مبتلاشدن ۳۷درصد کمتر از شهرهایی بودند که چنین اقداماتی را اجرا نکردند.
مدل تاتم و لای اثر تلفیقی از شناسایی و قرنطینه بموقع چین، کاهش نتیجه تماس بین مردم و ممنوعیت سفر بین شهری را در کاهش انتشار ویروس ارزیابی کرد. در مجموع، این اقدامات از افزایش ۶۷ برابری مبتلاشدن جلوگیری کرد و در غیر این صورت، تا اختتام ماه فوریه نزدیک به ۸ میلیون مبتلا وجود داشت.
تاثیر کاهش تماس بین افراد به خودی خود قابل توجه بود. این گروه با استفاده از داده های مکانی تلفن همراه کاهش شایان توجهی در حرکات مردم یافت که بگفته آنان نمایانگر کاهش چشم گیر تماسهای فرد به فرد است. بنابراین تشخیص و جداسازی بموقع با اهمیت ترین عامل در کاهش موارد کووید-۱۹بود. تاتم می گوید: «اگر می خواهید اولویت بندی کنید، با اهمیت ترین موارد تشخیص و قرنطینه است.»
واکنش چین اهمیت تحقیقات داخلی و ظرفیت بهداشت عمومی را نشان داده است. سرمایه گذاری های هنگفت سبب شده چین آمادگی بیشتری برای کووید-۱۹ نسبت به سندرم حاد تنفسی سارس (SARS) داشته باشد. هنگامی که سارس در سال ۲۰۰۲ شیوع یافت، چین در ابتدا آماده نبود به ویژه که عامل بیماری زا ناشناخته بود. هنگامی که کووید-۱۹ در دسامبر ۲۰۱۹ ظهور کرد، دانشمندان چینی توانستند به سرعت ویروس را شناسایی کنند و داده های توالی ژنومی را در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰ بصورت بین المللی به اشتراک گذارند. در آخر ژانویه، پزشکان چین و هنگ کنگ خاصیت های بالینی بیماران مبتلا به کووید-۱۹، انتقال فرد به فرد، خصوصیات ژنومی و اپیدمیولوژی را منتشر نمودند و به جهان در مورد تهدید کووید-۱۹ هشدار دادند. چین همین طور در تحقیقات واکسن نیز پیشتاز بوده است. چنین تحقیقاتی بوسیله همکاری نزدیک در چین در وضعیت اضطراری ملی فوق العاده سریع و دقیق انجام شد.
برای سایر کشورها، خصوصاً کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط، تجربه چین اهمیت سرمایه گذاری در سیستم های ملی بهداشت و تحقیقات برای افزایش ظرفیت آزمایشگاه و همین طور نیروی کار را نشان داده است. این موارد برای واکنش سریع و موثر ملی به موارد اضطراری بهداشتی و امنیت جهانی، اساسی هستند.
درس دوم این است که یک پایه قوی تحقیق نمی تواند کنترل موثر را بدون تعهد سیاسی سطح بالا جهت استفاده قاطعانه از علم برای مقابله با شیوع بیماری تضمین کند. دولت ها باید به علم احترام بگذارند، ارزش آنرا درک کنند و بگونه ای عمل کنند که برای جامعه بهترین باشد. کمیسیون بهداشت ملی چین در شروع شیوع، سه گروه از متخصصان ملی بیماری های عفونی را جهت بررسی خطرات و انتقال کووید-۱۹به ووهان اعزام کرد و سفارش های آنها از تصمیم قرنطینه ووهان در ۲۳ ژانویه آگاهی داد و هنگامی که نیاز به بیمارستان های ویژه اعلام شد، دولت سریع پاسخ داد.
سوم، دستیابی به اجرای سریع و موثر اقدامات کنترل برای کووید-۱۹ نیازمند مشارکت گسترده جامعه است. همبستگی جامعه طی شیوع کووید-۱۹ در چین بی سابقه بوده است. اقدامات کنترلی که می تواند آزادی فرد را قربانی کند مانند استفاده از ماسک الزامی در اماکن عمومی به آسانی توسط مردم پذیرفته شد. به گزارش خبرگزاری شینهوا، میلیون ها کارگر جامعه چین نخستین خط دفاعی در مقابل کووید-۱۹را ایجاد کردند و در زمینه بررسی های ضروری بهداشتی و پشتیبانی از افراد مبتلا به تب، بیماری های شدید، زنان حامله و کسانی که قرنطینه شده اند کمک کنند. تنش هایی بین آزادی و امنیت وجود دارد که هر کشوری باید آنرا درنظر داشته باشد بعنوان مثال، تعدادی از رویکردهای نظارت بر چین در جاهای دیگر قابل قبول نیست. اما تجارب چین اهمیت همبستگی جامعه و آنچه را که می توان به دست آورد را بیان کرد.
بنابراین، می توان از چین درس هایی در مورد سلامتی آموخت. اما چگونه جوامع بهداشتی چین و جهان در آینده با یکدیگر همکاری خواهند کرد؟ وانگ یی، وزیر امور خارجه چین گفته است که جهانی سازی باید فراگیرتر و برای همه سودمند باشد، از چندجانبه گرایی باید محافظت و حتی با قاطعیت بیشتری ترویج شود و حاکمیت جهانی باید در جایی که وجود ندارد اصلاح گردد. جامعه بهداشتی منتظر است ببیند آیا چین به یک رهبر چند جانبه در بهداشت جهانی تبدیل خواهد شد، چه نقشی در امنیت جهانی بهداشت جهانی می خواهد و آیا آرزو دارد که خلاء بهداشت جهانی که ایالات متحده برداشته است را پر کند.
حالا زمان تصمیم گیری رهبران جهان است؛ آیا تسلیم هرج و مرج، تفرقه و نابرابری خواهیم شد و یا اشتباهات گذشته را اصلاح خواهیم کرد و با هم، به نفع همه پیش خواهیم رفت؟ همانطور که دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش در سخنرانی سالانه نلسون ماندلا در سال ۲۰۲۰ این مورد را خواهان شد. مقابله با شرایط اضطراری بهداشت جهانی مانند یک بیماری همه گیر نیازمند همکاری آشکار است. فقدان همبستگی جهانی برای رفع کووید-۱۹ در بین بی ثباتی ژئوپلیتیکی تهدیدی برای همه بشر است.

موارد مبتلاشدن در چند روز اخیر
در تاریخ ۲۸ آوریل، ۱۲ مورد جدید، ۱۷ مورد بدون علامت که همگی از خارج وارد شده بودند، شناسایی شد و ۳۲۷ نفر نیز تحت درمان هستند.
۲۷ آوریل، ۱۱ مورد جدید، ۱۴ مورد بدون علامت وارد شده از خارج اعلام گردید و ۳۲۱ مورد نیز تحت درمان قرار دارند.
کل دوزهای واکسن تزریق شده: ۲۲۹.۴۸۹ میلیون (تا ۲۶ آوریل ۲۰۲۱)
در تاریخ ۲۶ آوریل ۲۰۲۱ در چین ۱۱ مورد مبتلاشدن به کووید-۱۹ گزارش شد که همگی از خارج وارد شدند و ۱۸ مورد جدید عفونت بدون علامت و ۳۲۵ مورد عفونت بدون علامت که هنوز تحت نظر پزشک هستند.
۲۵ آوریل ۲۰۲۱، چین ۱۳ مورد جدید ابتلا، ۱۴ مورد جدید عفونت بدون علامت اعلام نمود که همگی از خارج وارد شدند و ۳۲۲ مورد عفونت بدون علامت که تحت نظر پزشک بودند (۳۱۱ مورد وارد شده از خارج از کشور).
کل دوزهای واکسن تزریق شده: ۲۲۰.۳۰۹ میلیون (تا ۲۴ آوریل ۲۰۲۱)
۲۴ آوریل ۲۰۲۱، چین ۹ مورد جدید و ۱۲ مورد جدید عفونت بدون علامت وجود دارد (همه موارد وارداتی از خارج از کشور). ۳۲۴ مورد عفونت بدون علامت تحت نظر پزشک بودند (۳۱۳ مورد وارد شده از خارج از کشور).
کل دوزهای واکسن تزریق شده: ۲۱۶.۰۸۴ میلیون (تا ۲۳ آوریل ۲۰۲۱).
منابع

scroll.in/article

theconversation.com

idpjournal.biomedcentral.com

usnews.com

thelancet.com