دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت اعلام کرد؛ علایم گوارشی کووید ۱۹ را بشناسیم
|یسکافه: مشکلات گوارشی اسهال، تهوع، استفراغ، علاوه بر علایم تنفسی و تب در بیماران مبتلا به کرونا مشاهده می شود.
به گزارش یسکافه به نقل از مهر، دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت در گزارشی به علایم کووید ۱۹ اشاره و اعلام نمود: اسهال معمولاً در افراد مبتلا به کووید -۱۹ رخ می دهد. در مقاله انتشار یافته در مجله گاستروانترولوژی آمریکا، مطالعه ای بر روی ۲۰۶ بیمار مبتلا به شکل خفیف کووید -۱۹ انجام گرفته است. ۴۸ نفر از این افراد فقط علایم گوارشی و ۶۹ نفر دیگر هر دو علایم گوارشی و تنفسی را داشتند. از مجموع این ۱۱۷ نفر که دارای علایم گوارشی بودند، ۱۹.۴ درصد اسهال را بعنوان نخستین علامت بیماری خود تجربه کرده اند. برای بیشتر افراد، اسهال به مدلول افزایش دفعات دفع و یا شل شدن قوام مدفوع است. در تعاریف پزشکی، دفعات حرکات روده که منجر به دفع می شود بطور متوسط سه بار در روز است. با این وجود، اسهال؛ افزایش وزن مدفوع به میزان بالاتر از ۳۰۰ گرم در روز تعریف می شود که عمدتاً به علت آب اضافی سبب می شود تا ۸۵-۶۰ درصد از ماده مدفوع را آب تشکیل بدهد. به این ترتیب، اسهال واقعی از بیماری هایی که موجب افزایش حرکات روده (اجابت مزاج) یا بی اختیاری می شود، متمایز می گردد. اسهال می تواند منجر به کم آبی و از دست دادن مواد معدنی بدن شود. دلیلهای مختلفی برای رخداد اسهال وجود دارد. اسهال امکان دارد به علت عفونت، داروها و یا طی درمان رخ دهد. میزان اثر نوع رژیم غذایی برای بهبود اسهال، بستگی به دلیل و شدت مشکل دارد. البته تحمل افراد به مواد غذایی متفاوت می باشد نکات مفید تغذیه ای در کنترل اسهال برخی مواد غذایی سریع تر از دستگاه گوارش عبور می کنند و سبب بدتر شدن اسهال می شوند. در زمان اسهال باید از مصرف این دسته از مواد خودداری کرد: غذاهای چرب: غذاهای سرخ کرده و یا حاوی چربی بالا و سس ها می توانند علایم اسهال را بدتر کنند. لبنیات و مشتقات آن: در زمان اسهال روده ها نسبت به لبنیات حساس می شوند. ازاین رو سفارش می شود از مصرف شیر و مشتقات آن مانند پنیر، کره و بستنی در طول دوره اسهال خودداری شود (مصرف ماست خصوصاً ماست پروبیوتیک و دوغ استثنا است). قهوه و نوشیدنی های کافئین دار، کاکائو و شکلات: این نوشیدنی ها و تنقلات سبب از دست رفتن آب بدن می شوند و در شرایط اسهال که مقادیر زیادی آب و الکترولیت همراه با مدفوع شل دفع می شود، مصرف این نوشیدنی ها سبب بدتر شدن شرایط بیمار و دهیدراته شدن او می شود. شیرین کننده های مصنوعی و سوربیتول: این شیرین کننده ها اثرات روان کنندگی دستگاه گوارش (ملین) دارند بنابر این از مصرف هرگونه شیرین کننده مانند آبنبات، نوشابه ها، آدامس شیرین و سایر مواد غذایی شیرین باید خودداری کرد. مواد غذایی نفاخ: میوه ها و سبزی ها برای حفظ سلامت لازم هستند اما زمان اسهال باید از برخی مواد که ایجاد گاز فراوان در دستگاه گوارش می کنند پرهیز کرد. میوه ها و سبزی هایی همچون انواع کلم و گل کلم، بروکلی، حبوبات و غذاهای پرچاشنی تا زمان بهبود نباید مصرف شوند. همین طور از مصرف میوه و آب میوه با اثر ملین کنندگی مانند آلو، انجیر و آب آلو نیز باید اکیداً خودداری شود. غذاهای مانده و کهنه: از غذاهای مانده که امکان دارد آلوده و یا لکه دار باشند مانند غذایی که مدت زیادی در خارج از یخچال مانده است و یا به طور نامناسبی نگهداری شده است باید اجتناب کرد. از مصرف غذای رستوران ها، فست فودی ها و غذاهای خیابانی نیز باید اجتناب کرد. مواد غذایی مناسب برای زمان اسهال موز: موز رسیده به علت داشتن املاح مفید به ویژه پتاسیم، به تامین الکترولیت های از دست رفته در طول اسهال کمک می نماید. همین طور موز حاوی فیبرهای محلول در آب بنام پکتین بوده که سبب جذب مایعات داخل روده ها می شود. همین طور برخی ترکیبات موجود در موز خاصیت پره بیوتیکی داشته و سبب رشد باکتری های مفید داخل روده بزرگ می شود. برنج: برنج سفید به سادگی در دستگاه گوارش هضم شده و به روده های پرکار در زمان اسهال استراحت می دهد. همین طور برنج سبب قوام دهی به مدفوع شل می شود. سس سیب، سیب پخته، کمپوت سیب بدون شکر (APPLE SAUCE): سیب منبع خیلی خوب پکتین است. فیبر بسیار زیادی که در سیب خام وجود دارد هضم آنرا برای روده ها دشوار می سازد ولی زمانی که پخته می شود، دستگاه گوارش به سادگی آنرا هضم می کند. این شکل از سیب فواید زیادی از لحاظ تامین مواد مغذی و ایجاد احساس بهتری در زمان اسهال دارد. البته در صورت ابتلاء به سندرم روده تحریک پذیر، مصرف کمپوت سیب بهتر است سفارش نشود. نان تست، برشته: در زمان اسهال، مصرف نان سفید بهتر از نان سبوسدار / نان کامل / نان قهوه ای می باشد برای اینکه بیشتر سبوس در نان سفید استخراج شده است و آنرا برای هضم در دستگاه گوارش به ویژه روده بزرگ مناسب تر می سازد. البته در صورت ابتلاء به سندرم روده تحریک پذیر لازم است مصرف نان فاقد گلوتن سفارش شود. پوره سیب زمینی: به علت کم بودن میزان فیبر سیب زمینی، این ماده در روده ها به سادگی هضم می شود. در اسهال مصرف سیب زمینی آب پز / بخارپز ساده و نرم شده (پوره) همراه با کمی نمک بدون افزودن روغن سفارش می شود. جوجه آب پز، بخار پز: این نوع طبخ جوجه، قوام ملایم و مناسبی بوجود می آورد و قابلیت هضم پروتئین جوجه را بالا می برد. همین طور مواد مغذی لازم در شرایط اسهال را تامین می کند ماست: بطور کلی در طول دوره اسهال، پرهیز از مصرف لبنیات سفارش می شود اما ماست استثنا است برای اینکه حاوی پروبیوتیک های ترمیم کننده جدار روده هایی است که در طول اسهال لطمه دیده اند. در زمان خرید ماست باید دقت کرد از نوع شیرین نباشد برای اینکه سبب افزایش دفع مدفوع آبکی و تولید گاز فراوان در روده ها می شود. آب مرغ، سوپ مرغ بدون چربی یا کم چربی: سوپ مرغ غذای مناسبی برای زمان اسهال است. این سوپ حاوی مواد مغذی و الکترولیت هایی است که الکترولیت ها و مواد مغذی از دست رفته در اسهال را جبران می کند. آب: مصرف مایعات خصوصاً آب در طول روز برای جبران کم آبی بدن در این افراد سفارش می شود. بهتر است مایعات بین وعده های غذایی نوشیده شود. همین طور بهتر است حجم غذا در هر وعده غذایی کاهش پیدا کند. در صورتیکه اسهال با رعایت سفارش های غذایی ذکر شده بهتر نشد، حتی بدتر شد و یا بیش از ۵ تا ۷ روز طول کشید و یا خون در مدفوع مشاهده شد لازم است فرد سریعاً به پزشک مراجعه نماید تا وضعیت فرد مورد بررسی بیشتر قرار گیرد و در صورت نیاز درمان ویژه برای فرد لحاظ گردد. تهوع و استفراغ رعایت برخی نکات تغذیه ای به کنترل تهوع و استفراغ کمک و از عوارض احتمالی جلوگیری می کند. در نظر داشته باشید که بیمار باید از نظر اینگونه علایم گوارشی نیز تحت نظر پزشک بوده و بیماری فرد کنترل شود. نکات تغذیه ای که سبب کاهش تهوع می شود از قرار گرفتن در معرض بوی غذا به ویژه غذاهایی که رایحه تندی دارند اجتناب کنید. غذاهای سرد یا هم دما با حرارت اتاق، بوی کمتری دارند. بیشتر از تنقلات و غذاهای خشک، نشاسته ای و پرنمک مانند چوب شور، کراکر و سیب زمینی استفاده کنید. تعداد وعده های غذایی را افزایش و حجم غذا در هر وعده را کاهش دهید و از مصرف غذا در حجم سنگین خودداری کنید. بوییدن پوست لیموترش پس از خراش دادن به کنترل تهوع کمک می نماید. مصرف تکه های میوه یخ زده یا آب میوه های رقیق شده همراه با یخ می تواند مفید باشد. اگر طعم دهان شما بد است می توانید از آبنبات هایی با طعم نعناع یا لیمو استفاده کنید. اهتمام کنید بیشتر استراحت کنید. همین طور مصرف غذاهای زیر در این افراد سفارش می شود: تا زمانی که تهوع یا استفراغ دارید، از خوردن و آشامیدن هر ماده غذایی یا نوشیدنی پرهیز نمائید. پس از توقف استفراغ، بزرگسالان و کودکان بالاتر از ۳ سال می توانند تکه های کوچک یخ را هر ده دقیقه به اندازه یک قاشق مرباخوری؛ و سپس هر ۲۰ دقیقه به اندازه یک قاشق غذا خوری مک بزنند. بعد از توقف استفراغ، می توانید کمی مایعات رقیق مانند آب مرغ یا گوشت، آب سیب یا ژلاتین میل کنید. با گذشت ۸ ساعت از قطع شدن استفراغ، می توانید مصرف غذاهای جامد را شروع کنید. غذای جامد را با یک نوع غذای ساده و در اندازه خیلی کوچک در هر بار شروع کنید. غذا باید بی بو، کم چرب و کم فیبر باشد. نمونه ای از غذاهای مناسب برای این زمان: سس سیب (کمپوت سیب بدون افزودن شکر)، مرغ پخته، موز، عصاره رقیق گوشت، نان تست، تخم مرغ آب پز (بدون روغن افزوده)، انواع آب میوه و سبزی، سیب زمینی، چوب شور، کراکر، برنج، غلات پخته، شربت و ماست در شرایط ایجاد تهوع و استفراغ، از غذاهای پرچرب یا سرخ کرده، آب میوه ها و نوشیدنی های خیلی شیرین، غذاهای بسیار معطر، غذاهای حاوی فیبر بالا، غذاهای نفاخ و غذاها و یا نوشیدنی های خیلی گرم اجتناب کرد.
منبع: یسکافه